دیفن‌هیدرامین
دیفن‌هیدرامین (به انگلیسی: Diphenhydramine) یکی از داروهای ضد حساسیت است که برای درمان آلرژی و علائم سرماخوردگی و آنفولانزا کاربرد دارد.
| دیفن‌هیدرامین (به انگلیسی: Diphenhydramine) | ||
|---|---|---|
| فرمول شیمیایی: | C17H21NO۱ | |
| عنوان دارو: | دیفن‌هیدرامین (به انگلیسی: Diphenhydramine) | |
| جرم مولی: | 255.355 g/mol g·mol−1 | |
| نام‌های تجاری: | Benadryl, Unisom, Sominex | |
| شکل دارو: | قرص، شربت، آمپول | |
| روش مصرف دارو: | Oral, parenteral (IM), parenteral (IV), topical, suppository | |
| کد ATC: | D04AA32 D04AA33 | |
شربت دیفن‌هیدارمین نیز به صورت اختصاصی برای سرفه به کار گرفته می‌شود.
تفاوت شربت دیفن‌هیدرامین کامپاند و ساده
شربت دیفن‌هیدرامین کامپاند دارای آمونیم کلرید است، در حالی که دیفن‌هیدرامین ساده آن را ندارد. به همین دلیل دیفن‌هیدرامین کمپاند برای از بین بردن سرفه با خلط بسیار موثر است.
از دیگر تفاوت‌های دیفن‌هیدرامین کامپاند و دیفن‌هیدرامین ساده، در موارد مصرف کودکان است. مصرف دیفن‌هیدرامین کامپاند در کودکان توصیه نمی‌شود ولی دیفن‌هیدرامین ساده در کودکان بزرگتر از ۲ سال با تجویز پزشک منعی ندارد.
کاربرد
شربت دیفن‌هیدرامین برای نوزاد ۶ ماهه
تنها در صورتی می‌توان از این شربت برای نوزادان ۶ ماهه استفاده کرد که با دستور پزشک باشد. در غیر این‌صورت به هیچ عنوان نباید از شربت دیفن‌هیدرامین برای نوزاد استفاده کرد؛ زیرا ممکن است اثرات کشنده‌ای داشته باشد.
شربت دیفن‌هیدرامین برای نوزاد ۹ ماهه
شربت دیفن‌هیدرامین از داروهای در دسترس و بدون نیاز به نسخه است. بنابراین به وفور در خانه‌ها یافت می‌شود. با وجود اینکه از این دارو به‌سادگی و به‌طور معمول برای بزرگسالان و کودکان با سن بالاتر استفاده می‌شود، اما این دارو می‌تواند برای نوزادان و شیرخوارگان زیر ۲ سال خطرناک باشد و تنها در صورتی می‌توان از این شربت برای نوزادان ۹ ماهه استفاده کرد که با دستور پزشک باشد.
شربت دیفن‌هیدرامین حاوی ماده‌ی آنتی‌هیستامین است و بیشترین اثرات این دارو به خاطر وجود این ماده است. آنتی‌هیستامین برای نوزادان بسیار خطرناک است و می‌تواند اثرات کشنده‌ای برای آن ها به جای بگذارد. اگر فرزند شما سنی بین ۲ تا ۶ سال داشته باشد، می‌توانید از متخصص اطفال برای استفاده از این داروی بدون نیاز به نسخه، کمک بگیرید و حتما به توصیه ایشان گوش دهید. اثراتی که ممکن است داروی دیفن‌هیدرامین بر روی نوزادان ۹ ماهه و کمتر بگذارد، شامل بالا رفتن ضربان قلب و تشنج است. تنها زمانی می‌توان از این دارو برای نوزادان استفاده کرد که با تجویز پزشک و توضیحات دقیق باشد.
زنان باردار و شیرده
برای مصرف داروی دیفن‌هیدرامین و دیفن‌هیدرامین کمپاند در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید. چنانچه باردار هستید، فقط در صورت نیاز ضروری داروی دیفن هیدرامین را استفاده کنید.
گرفتگی صدا
گاهی آلرژی می‌تواند منجر به بروز علائمی همچون گرفتگی صدا شود. این انواع آلرژی را اغلب می‌توان با کمک استروئید بینی یا اسپری‌های آنتی‌هیستامین بینی درمان کرد. در برخی شرایط نیز پزشک مصرف آنتی‌هیستامین‌های خوراکی (نظیر شربت دیفن‌هیدرامین) را تجویز می‌کند.
این که کدام شکل از آنتی‌هیستامین‌ها برای شرایطتان مناسب‌تر است به نوع آلرژی‌تان بستگی دارد.
سالمندان
سالمندان نسبت به عوارض دیفن‌هیدرامین مثل ناهوشیاری، گیجی، عدم تعادل (که می‌تواند سبب افزایش خطر زمین‌خوردن شود)، یبوست یا مشکلات ادراری حساسیت بیشتری دارند.
خروسک
مصرف آنتی‌بیوتیک ها کمکی به درمان خروسک نمی‌کند؛ زیرا خروسک توسط یک ویروس ایجاد می‌شود. هیچ‌گونه مدرکی برای اثبات این که داروهای ضد حساسیت (آنتی‌هیستامین ها) یا داروهای سرماخوردگی (دکونژستانت ها) برای خروسک مفید هستند وجود ندارد. رایج‌ترین دارو برای درمان انواع خروسک دگزامتازون است. این یک داروی گلوکوکورتیکوئید است که درمان طولانی مدت و موثری را فراهم می‌کند. معمولا ۶ ساعت پس از این که دوز اول دگزامتازون را مصرف کردید این دارو شروع به کاهش ورم حنجره می‌کند.
ضد سرفه
دیفن‌هیدرامین، یک آنتی‌هیستامین رایج است که سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (FDA)، استفاده از این دارو، به عنوان یک ضد سرفه (سرکوب‌کننده سرفه)، را تایید کرده است.
دیفن هیدرامین برای سرفه خشک یا سرفه های ناشی از تحریک خفیف گلو یا راه‌های تنفسی نیز استفاده می‌شود.
دیفن‌هیدرامین برای تسکین قرمزی، تحریک، خارش و آبریزش چشم ها نیز استفاده می‌شود. این دارو همچنین به تسکین عطسه، آبریزش بینی ناشی از تب یونجه و سرماخوردگی معمولی نیز کمک می‌کند.
کرونا
دیفن هیدرامین یکی از داروهای رایج در نسخه بیماران کرونایی است. کرونا با درگیر کردن سیستم تنفسی فوقانی سبب ایجاد علائم زیادی می‌شود. سرفه از علائم اولیه کرونا است. دیفن هیدرامین کامپاند و ساده هر دو برای تسکین سرفه‌های خشک کرونا موثر هستند. این دارو برای درمان سرفه خشک کاربرد دارد.
آبریزش بینی از علائم کرونا امیکرون است. برای تسکین آبریزش بینی نیز این دارو مفید می‌باشد. در صورتی‌که علائم کرونا را تجربه کردید و تست کرونای شما مثبت شد، هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک عفونی مصرف نکنید.
گلو درد
این دارو، رایج ترین دارو برای درمان سرماخوردگی و بهبود علائم آن است. این دارو به علت تاثیرات آنتی‌هیستامینی که دارد، بر گلودرد و سرفه هم تاثیر می‌گذارد. در صورتی که گلودرد و سرفه به علت آلرژی و حساسیت باشد، قطعا با دیفن‌هیدرامین بهبود پیدا می‌کند.
داروهای آنتی‌هیستامین (همچون دیفن‌هیدرامین) و داروهای ضد احتقان برای تسکین عطسه، احتقان سینوس و بینی (گرفتگی بینی)، تب، سردرد و آنفلوانزا استفاده می‌شوند.
این دارو گاهی برای درمان تب هم موثر است؛ اما به‌هیچ‌وجه نباید بدون مشورت با پزشک آن را مصرف کنید؛ زیرا ممکن است عوارض جانبی شدیدی را تجربه کنید
آفت دهان
می‌توان اشکال مایع دیفن‌هیدرامین را با مقداری شیر منیزی مخلوط کرد و از آن به عنوان شوینده دهان استفاده کرد. به مدت ۱ دقیقه دهان خود را با این محلول شستشو دهید، سپس محلول را کاملا بیرون بریزید. نکته مهم این است که مراقب باشید از قورت دادن این محلول خودداری کنید.
مخلوط کردن شیر منیزی و دیفن هیدرامین، یا یک آنتی‌هیستامین دیگر، می‌تواند درد را تسکین دهد. همچنین می‌تواند محیط اسیدی را، که آفت را تشدید می‌کند، خنثی کند. دیفن‌هیدرامین (به انگلیسی: Diphenhydramine) یکی از داروهای ضد حساسیت است که برای درمان آلرژی و علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا کاربرد دارد.
شربت دیفن هیدارمین نیز به صورت اختصاصی برای سرفه به کار گرفته می‌شود.
دوز مصرف
حداکثر دوز مصرف برای بزرگسالان
دوز مصرفی مجاز گزارش شده برای بزرگسالان در مصرف دیفن‌هیدرامین، ۱۰۰ میلی‌گرم برای مصرف یکباره و تک دوزی و ۳۰۰ میلی‌گرم در هر ۲۴ ساعت است. اما میزان دوز مصرفی کاملا بستگی به شرایطی دارد که قرار است این دارو را مصرف کنید. همچنین نوع شربت دیفن‌هیدرامین مورد استفاده نیز در تعیین دوزاژ موثر است.
یکی از پراستفاده‌ترین داروهای عصر حاضر، دیفن هیدرامین است که معمولا ۳.۲٪ مرگ‌هایی که با اوردوز اتفاق می‌افتند مرتبط با مصرف این دارو است. بنابراین رعایت دوز مجاز و حداکثری در این دارو مهم و موثر است.
بیشترین دفعات اوردوز برای کودکان زیر ۶ سال می‌افتد که از شربت دیفن‌هیدرامین استفاده می‌کنند. اما بزرگسالان نیز از این حادثه در امان نیستند.
دوز مصرفی صحیح
رینیت آلرژیک، کهیر و سرماخوردگی:
- ۲۵ تا ۵۰ میلی‌گرم هر ۴ تا ۶ ساعت در صورت نیاز
- دوز حداکثر: ۳۰۰ میلی‌گرم در روز
بیماری ماشین: (تهوع ناشی از حرکت وسایل نقلیه)
- ۲۵ تا ۵۰ میلی‌گرم ۳ تا ۴ بار در روز
- دوز اول ۳۰ دقیقه قبل حرکت
بی‌خوابی:
- ۵۰۰ میلی‌گرم در روز قبل خواب
عوارض اکستراپیرامیدال:
- ۲۵۰ تا ۵۰ میلی‌گرم ۳ تا ۴ بار در روز
عوارض جانبی
در صورتی که هر یک از علائم زیر را داشته باشید، باید بلافاصله با اورژانس یا فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید:
- اگر با تپش قلب یا افزایش سرعت ضربان قلب مواجه شده‌اید.
- اگر احساس سوزن سوزن شدن و گزگز کردن و بی‌حسی دارید.
- در صورتی که احساس گیجی و یا خستگی مفرط داشتید.
موارد احتیاط
- قبل از مصرف اگر به داروی دیفن‌هیدرامین حساسیت دارید، این موضوع را با پزشک یا داروساز در میان بگذارید. داروی دیفن‌هیدرامین ممکن است شامل ترکیبات غیر‌فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر شود.
- داروی دیفن‌هیدرامین ممکن است موجب گیجی، ناهوشیاری و تاری دید شما بشود. الکل و ماری‌جوانا این حالات را تشدید می‌کند. لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری دارند، تا زمانی که در هوشیاری کامل به سر ببرید، اجتناب کنید.
- هنگام مصرف دیفن‌هیدرامین کامپاند و ساده از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری‌جوانا با پزشک خود صحبت کنید.
- قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی که مصرف می‌کنید را با پزشک یا دندانپزشک خود در میان بگذارید. چنانچه پرهیز غذایی خاصی دارید، با توجه به اینکه فرم شربت، قرص جویدنی یا خوردنی داروی دیفن‌هیدرامین می‌تواند حاوی قند یا آسپارتام باشد، در مورد این دارو از پزشک سوال بفرمایید.
- داروی دیفن‌هیدرامین حاوی ترکیباتی است که می‌تواند موجب خواب آلودگی شود. لذا برچسب تمامی داروهای خود را بادقت مطالعه بفرمایید و برای اطمینان بیشتر در طول مصرف دارو از پزشک سوال بفرمایید.
- دیفن‌هیدرامین ممکن است با نتایج بعضی از آزمایش‌ها مثل تست پوستی آلرژی تداخل ایجاد کند و موجب نتیجه‌ی کاذب شود. در نتیجه کارکنان آزمایشگاه و پزشکتان را نسبت به مصرف شربت دیفن‌هیدرامین آگاه سازید.
- هنگام مصرف شربت دیفن‌هیدرامین، از قرارگرفتن در معرض نور خورشید یا جای گرم خودداری کنید.
چنانچه سابقه‌ی بیماری‌های زیر را دارید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید:
- فشار چشم بالا (گلوکوم)
- مشکلات قلبی
- فشار خون بالا
- مشکلات کبدی
- مشکلات گوارش
- مشکلات ادراری (مثل بزرگی پروستات)