تقسیمات کشوری ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - '،ع' به '، ع') |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
در | تقسیمات کشوری ایران در آخرین قانون و اصلاحات مرتبط با آن به [[استان]]، [[شهرستان]]، [[بخش]]، [[شهر]]، [[دهستان]]، [[روستا]] تقسیم می‌شود.<ref>[https://moi.ir/Files/MOI/Files/42/42f6c542-7d0a-4ded-886d-61a54f8e7201.pdf <متن قانون تقسیمات کشوری ایران در سایت وزارت کشور>] برداشت شده در 1401/11/14</ref> بر اساس آخرین تقییرات قانون روستا کوچکترین واحد و استان بزرگترین واحد تقسیمات کشوری است. امروزه ایران دارای 31 استان و ده‌ها هزار بخش و بیش از هزار شهر است.[[پرونده:نقشه-استان-های-ایران.jpg|جایگزین=نقشه استان‌های ایران|بندانگشتی|'''نقشه استان‌های [[ایران]]''']] | ||
== پیشینه == | |||
== | ==== نخستين قانون تقسيمات كشوری (قانون اياالت و واليت) ==== | ||
پس از نهضت مشروطیت در اولین دوره قانونگذاری به سال 1721هجری شمسی، اولین قانون تقسیمات کشوری ایران، تحت عنوان [[قانون تشکیلات ایالات و ولایت]] به تصویب رسید. <blockquote>در قانون تشکیلات ایالات و ولایت درباره تعریف تعریف [[ایالت]] و [[استان|ولایت]] چنین آمده است: ایالت قسمتی از مملکت است که دارای حکومت مرکزی بوده و ولایت، حاکم نشین جزع و توابع می‌باشد، اعم از حکومت تابع پایتخت یا تابع مرکز والیتی.</blockquote> | |||
==== دومين قانون تقسيمات كشور در سال 1316 ==== | |||
در 16 آبانماه 1316 هجری شمسی که [[قانون]]، تقسیمات [[کشور]] و وظایف فرمانداران و بخشداران به تصویب رسید که تغییرات مهمی در محدوده تقسیمات کشوری به عمل نیاورد. | |||
==== سومین قانون تقسیمات کشور در سال 1362 ==== | |||
پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] و در سال 1358 ، عمده تغییرات در تغییر نام عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری بوده است. اما پس از گذشت چند سال از پیروزی در سال 1362 قانون سوم تقسیمات کشوری ایران تحت عنوان قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری به تصویب [[مجلس شورای اسلامی]] رسید. آئین نامه اجرایی قانون یاد شده نیز در سال 1363 به تصویب [[هیات دولت]] رسید. ضمن اینکه بندهایی از آن [[قانون]] در سال 1389 مجددا مورد اصلاح قرار گرفت. <ref>[https://moi.ir/fa/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C/32 <تقسیمات کشوری ایران در وب سایت وزارت کشور>]برداشت شده در 1401/11/14</ref> | |||
==فهرست استان‌های ایران== | |||
ایران در سال 1316 دارای 10 استان بود که پس از آن به 14 استان افزایش یافت. امروز ایران دارای 31 استان و بیش از 1000 شهر است. | |||
در ادامه فهرست استان‌های ایران به همراه برخی از نکات مهم آن ها را مشاهده می‌کنید. | |||
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center" | {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" | ||
|- | |- | ||
!ردیف!!نام | !ردیف!!نام استان!!مرکز!!تأسیس!!مساحت!!جمعیت (سال ۱۳۹۵) | ||
|- | |- | ||
!۱ | !۱ | ||
|[[استان آذربایجان شرقی|آذربایجان شرقی]] | |[[استان آذربایجان شرقی|آذربایجان شرقی]]||[[تبریز]]||۱۳۱۶||۴۵٬۶۵۰||۳٬۹۰۹٬۶۵۲ | ||
|- | |- | ||
!۲ | !۲ | ||
|[[استان آذربایجان غربی|آذربایجان غربی]] | |[[استان آذربایجان غربی|آذربایجان غربی]]||[[ارومیه]]||۱۳۱۶||۳۷٬۴۱۱||۳٬۲۶۵٬۲۱۹ | ||
|- | |- | ||
!۳ | !۳ | ||
|[[استان اردبیل|اردبیل]] | |[[استان اردبیل|اردبیل]]||[[اردبیل]]||۱۳۷۲||۱۷٬۸۰۰||۱٬۲۷۰٬۴۲۰ | ||
|- | |- | ||
!۴ | !۴ | ||
|[[استان اصفهان|اصفهان]] | |[[استان اصفهان|اصفهان]]||[[اصفهان]]||۱۳۱۶||۱۰۷٬۰۲۹||۵٬۱۲۰٬۸۵۰ | ||
|- | |- | ||
!۵ | !۵ | ||
|[[استان البرز|البرز]] | |[[استان البرز|البرز]]||[[کرج]]||۱۳۸۹||۵٬۸۳۳||۲٬۷۱۲٬۴۰۰ | ||
|- | |- | ||
!۶ | !۶ | ||
|[[استان ایلام|ایلام]] | |[[استان ایلام|ایلام]]||[[ایلام]]||۱۳۵۳||۲۰٬۱۳۳||۵۸۰٬۱۵۸ | ||
|- | |- | ||
!۷ | !۷ | ||
|[[استان بوشهر|بوشهر]] | |[[استان بوشهر|بوشهر]]||[[بوشهر]]||۱۳۵۲||۲۲٬۷۴۳||۱٬۱۶۳٬۴۰۰ | ||
|- | |- | ||
!۸ | !۸ | ||
|[[استان تهران|تهران]] | |[[استان تهران|تهران]]||[[تهران]]||۱۳۵۷||۱۲٬۹۸۱||۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ | ||
|- | |- | ||
!۹ | !۹ | ||
|[[استان چهارمحال و بختیاری|چهارمحال و بختیاری]] | |[[استان چهارمحال و بختیاری|چهارمحال و بختیاری]]||[[شهرکرد]]||۱۳۵۲||۱۶٬۳۳۲||۹۴۷٬۷۶۳ | ||
|- | |- | ||
!۱۰ | !۱۰ | ||
|[[استان خراسان جنوبی|خراسان جنوبی]] | |[[استان خراسان جنوبی|خراسان جنوبی]]||[[بیرجند]]||۱۳۸۳||۱۵۱٬۱۹۳||۷۶۸٬۸۹۸ | ||
|- | |- | ||
!۱۱ | !۱۱ | ||
|[[استان خراسان رضوی|خراسان رضوی]] | |[[استان خراسان رضوی|خراسان رضوی]]||[[مشهد]]||۱۳۱۶||۱۱۸٬۸۵۴||۶٬۴۳۴٬۵۰۱ | ||
|- | |- | ||
!۱۲ | !۱۲ | ||
|[[استان خراسان شمالی|خراسان شمالی]] | |[[استان خراسان شمالی|خراسان شمالی]]||[[بجنورد]]||۱۳۸۳||۲۸٬۴۳۴||۸۶۳٬۰۹۲ | ||
|- | |- | ||
!۱۳ | !۱۳ | ||
|[[استان خوزستان|خوزستان]] | |[[استان خوزستان|خوزستان]]||[[اهواز]]||۱۳۱۶||۶۴٬۰۵۵||۵٬۰۰۱٬۳۴۹ | ||
|- | |- | ||
!۱۴ | !۱۴ | ||
|[[استان زنجان|زنجان]] | |[[استان زنجان|زنجان]]||[[زنجان]]||۱۳۵۲||۲۱٬۷۷۳||۱٬۰۵۷٬۴۶۱ | ||
|- | |- | ||
!۱۵ | !۱۵ | ||
|[[استان سمنان|سمنان]] | |[[استان سمنان|سمنان]]||[[سمنان]]||۱۳۵۵||۹۷٬۴۹۱||۷۰۲٬۳۶۰ | ||
|- | |- | ||
!۱۶ | !۱۶ | ||
|[[استان سیستان و بلوچستان|سیستان و بلوچستان]] | |[[استان سیستان و بلوچستان|سیستان و بلوچستان]]||[[زاهدان]]||۱۳۳۶||۱۸۰٬۷۲۶||۲٬۷۷۵٬۰۱۴ | ||
|- | |- | ||
!۱۷ | !۱۷ | ||
|[[استان فارس|فارس]] | |[[استان فارس|فارس]]||[[شیراز]]||۱۳۱۶||۱۲۲٬۶۰۸||۴٬۸۵۱٬۲۷۴ | ||
|- | |- | ||
!۱۸ | !۱۸ | ||
|[[استان قزوین|قزوین]] | |[[استان قزوین|قزوین]]||[[قزوین]]||۱۳۷۶||۱۵٬۵۶۷||۱٬۲۷۳٬۷۶۱ | ||
|- | |- | ||
!۱۹ | !۱۹ | ||
|[[استان قم|قم]] | |[[استان قم|قم]]||[[قم]]||۱۳۷۵||۱۱٬۵۲۶||۱٬۲۹۲٬۲۸۳ | ||
|- | |- | ||
!۲۰ | !۲۰ | ||
|[[استان کردستان|کردستان]] | |[[استان کردستان|کردستان]]||[[سنندج]]||۱۳۳۷||۲۹٬۱۳۷||۱٬۶۰۳٬۰۱۱ | ||
|- | |- | ||
!۲۱ | !۲۱ | ||
|[[استان کرمان|کرمان]] | |[[استان کرمان|کرمان]]||[[کرمان]]||۱۳۱۶||۱۸۱٬۷۸۵||۳٬۱۶۴٬۷۱۸ | ||
|- | |- | ||
!۲۲ | !۲۲ | ||
|[[استان کرمانشاه|کرمانشاه]] | |[[استان کرمانشاه|کرمانشاه]]||[[کرمانشاه]]||۱۳۱۶||۲۴٬۹۹۸||۱٬۹۵۲٬۴۳۴ | ||
|- | |- | ||
!۲۳ | !۲۳ | ||
|[[استان کهگیلویه و بویراحمد|کهگیلویه و بویراحمد]] | |[[استان کهگیلویه و بویراحمد|کهگیلویه و بویراحمد]]||[[یاسوج]]||۱۳۵۵||۱۵٬۵۰۴||۷۱۳٬۰۵۲ | ||
|- | |- | ||
!۲۴ | !۲۴ | ||
|[[استان گلستان|گلستان]] | |[[استان گلستان|گلستان]]||[[گرگان]]||۱۳۷۶||۲۰٬۳۶۷||۱٬۸۶۸٬۸۱۹ | ||
|- | |- | ||
!۲۵ | !۲۵ | ||
|[[استان گیلان|گیلان]] | |[[استان گیلان|گیلان]]||[[رشت]]||۱۳۱۶||۱۴٬۰۴۲||۲٬۵۳۰٬۶۹۶ | ||
|- | |- | ||
!۲۶ | !۲۶ | ||
|[[استان لرستان|لرستان]] | |[[استان لرستان|لرستان]]||[[خرم‌آباد]]||۱۳۵۲||۲۸٬۲۹۴||۱٬۷۶۰٬۶۴۹ | ||
|- | |- | ||
!۲۷ | !۲۷ | ||
|[[استان مازندران|مازندران]] | |[[استان مازندران|مازندران]]||[[ساری]]||۱۳۱۶||۲۳٬۸۴۲||۳٬۲۸۳٬۵۸۲ | ||
|- | |- | ||
!۲۸ | !۲۸ | ||
|[[استان مرکزی|مرکزی]] | |[[استان مرکزی|مرکزی]]||[[اراک]]||۱۳۲۶||۲۹٬۱۲۷||۱٬۴۲۹٬۴۷۵ | ||
|- | |- | ||
!۲۹ | !۲۹ | ||
|[[استان هرمزگان|هرمزگان]] | |[[استان هرمزگان|هرمزگان]]||[[بندرعباس]]||۱۳۴۶||۷۰٬۶۹۷||۱٬۷۷۶٬۴۱۵ | ||
|- | |- | ||
!۳۰ | !۳۰ | ||
|[[استان همدان|همدان]] | |[[استان همدان|همدان]]||[[همدان]]||۱۳۵۲||۱۹٬۳۶۸||۱٬۷۳۸٬۲۳۴ | ||
|- | |- | ||
!۳۱ | !۳۱ | ||
|[[استان یزد|یزد]] | |[[استان یزد|یزد]]||[[یزد]]||۱۳۵۲||۷۳٬۴۷۷||۱٬۱۳۸٬۵۳۳ | ||
|} | |} | ||
== منابع == | |||
[[رده:انواع تقسیمات کشوری]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۰
تقسیمات کشوری ایران در آخرین قانون و اصلاحات مرتبط با آن به استان، شهرستان، بخش، شهر، دهستان، روستا تقسیم می‌شود.[۱] بر اساس آخرین تقییرات قانون روستا کوچکترین واحد و استان بزرگترین واحد تقسیمات کشوری است. امروزه ایران دارای 31 استان و ده‌ها هزار بخش و بیش از هزار شهر است.
نقشه استان‌های ایران
پیشینه
نخستين قانون تقسيمات كشوری (قانون اياالت و واليت)
پس از نهضت مشروطیت در اولین دوره قانونگذاری به سال 1721هجری شمسی، اولین قانون تقسیمات کشوری ایران، تحت عنوان قانون تشکیلات ایالات و ولایت به تصویب رسید.
در قانون تشکیلات ایالات و ولایت درباره تعریف تعریف ایالت و ولایت چنین آمده است: ایالت قسمتی از مملکت است که دارای حکومت مرکزی بوده و ولایت، حاکم نشین جزع و توابع می‌باشد، اعم از حکومت تابع پایتخت یا تابع مرکز والیتی.
دومين قانون تقسيمات كشور در سال 1316
در 16 آبانماه 1316 هجری شمسی که قانون، تقسیمات کشور و وظایف فرمانداران و بخشداران به تصویب رسید که تغییرات مهمی در محدوده تقسیمات کشوری به عمل نیاورد.
سومین قانون تقسیمات کشور در سال 1362
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و در سال 1358 ، عمده تغییرات در تغییر نام عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری بوده است. اما پس از گذشت چند سال از پیروزی در سال 1362 قانون سوم تقسیمات کشوری ایران تحت عنوان قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. آئین نامه اجرایی قانون یاد شده نیز در سال 1363 به تصویب هیات دولت رسید. ضمن اینکه بندهایی از آن قانون در سال 1389 مجددا مورد اصلاح قرار گرفت. [۲]
فهرست استان‌های ایران
ایران در سال 1316 دارای 10 استان بود که پس از آن به 14 استان افزایش یافت. امروز ایران دارای 31 استان و بیش از 1000 شهر است.
در ادامه فهرست استان‌های ایران به همراه برخی از نکات مهم آن ها را مشاهده می‌کنید.
| ردیف | نام استان | مرکز | تأسیس | مساحت | جمعیت (سال ۱۳۹۵) |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | آذربایجان شرقی | تبریز | ۱۳۱۶ | ۴۵٬۶۵۰ | ۳٬۹۰۹٬۶۵۲ |
| ۲ | آذربایجان غربی | ارومیه | ۱۳۱۶ | ۳۷٬۴۱۱ | ۳٬۲۶۵٬۲۱۹ |
| ۳ | اردبیل | اردبیل | ۱۳۷۲ | ۱۷٬۸۰۰ | ۱٬۲۷۰٬۴۲۰ |
| ۴ | اصفهان | اصفهان | ۱۳۱۶ | ۱۰۷٬۰۲۹ | ۵٬۱۲۰٬۸۵۰ |
| ۵ | البرز | کرج | ۱۳۸۹ | ۵٬۸۳۳ | ۲٬۷۱۲٬۴۰۰ |
| ۶ | ایلام | ایلام | ۱۳۵۳ | ۲۰٬۱۳۳ | ۵۸۰٬۱۵۸ |
| ۷ | بوشهر | بوشهر | ۱۳۵۲ | ۲۲٬۷۴۳ | ۱٬۱۶۳٬۴۰۰ |
| ۸ | تهران | تهران | ۱۳۵۷ | ۱۲٬۹۸۱ | ۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ |
| ۹ | چهارمحال و بختیاری | شهرکرد | ۱۳۵۲ | ۱۶٬۳۳۲ | ۹۴۷٬۷۶۳ |
| ۱۰ | خراسان جنوبی | بیرجند | ۱۳۸۳ | ۱۵۱٬۱۹۳ | ۷۶۸٬۸۹۸ |
| ۱۱ | خراسان رضوی | مشهد | ۱۳۱۶ | ۱۱۸٬۸۵۴ | ۶٬۴۳۴٬۵۰۱ |
| ۱۲ | خراسان شمالی | بجنورد | ۱۳۸۳ | ۲۸٬۴۳۴ | ۸۶۳٬۰۹۲ |
| ۱۳ | خوزستان | اهواز | ۱۳۱۶ | ۶۴٬۰۵۵ | ۵٬۰۰۱٬۳۴۹ |
| ۱۴ | زنجان | زنجان | ۱۳۵۲ | ۲۱٬۷۷۳ | ۱٬۰۵۷٬۴۶۱ |
| ۱۵ | سمنان | سمنان | ۱۳۵۵ | ۹۷٬۴۹۱ | ۷۰۲٬۳۶۰ |
| ۱۶ | سیستان و بلوچستان | زاهدان | ۱۳۳۶ | ۱۸۰٬۷۲۶ | ۲٬۷۷۵٬۰۱۴ |
| ۱۷ | فارس | شیراز | ۱۳۱۶ | ۱۲۲٬۶۰۸ | ۴٬۸۵۱٬۲۷۴ |
| ۱۸ | قزوین | قزوین | ۱۳۷۶ | ۱۵٬۵۶۷ | ۱٬۲۷۳٬۷۶۱ |
| ۱۹ | قم | قم | ۱۳۷۵ | ۱۱٬۵۲۶ | ۱٬۲۹۲٬۲۸۳ |
| ۲۰ | کردستان | سنندج | ۱۳۳۷ | ۲۹٬۱۳۷ | ۱٬۶۰۳٬۰۱۱ |
| ۲۱ | کرمان | کرمان | ۱۳۱۶ | ۱۸۱٬۷۸۵ | ۳٬۱۶۴٬۷۱۸ |
| ۲۲ | کرمانشاه | کرمانشاه | ۱۳۱۶ | ۲۴٬۹۹۸ | ۱٬۹۵۲٬۴۳۴ |
| ۲۳ | کهگیلویه و بویراحمد | یاسوج | ۱۳۵۵ | ۱۵٬۵۰۴ | ۷۱۳٬۰۵۲ |
| ۲۴ | گلستان | گرگان | ۱۳۷۶ | ۲۰٬۳۶۷ | ۱٬۸۶۸٬۸۱۹ |
| ۲۵ | گیلان | رشت | ۱۳۱۶ | ۱۴٬۰۴۲ | ۲٬۵۳۰٬۶۹۶ |
| ۲۶ | لرستان | خرم‌آباد | ۱۳۵۲ | ۲۸٬۲۹۴ | ۱٬۷۶۰٬۶۴۹ |
| ۲۷ | مازندران | ساری | ۱۳۱۶ | ۲۳٬۸۴۲ | ۳٬۲۸۳٬۵۸۲ |
| ۲۸ | مرکزی | اراک | ۱۳۲۶ | ۲۹٬۱۲۷ | ۱٬۴۲۹٬۴۷۵ |
| ۲۹ | هرمزگان | بندرعباس | ۱۳۴۶ | ۷۰٬۶۹۷ | ۱٬۷۷۶٬۴۱۵ |
| ۳۰ | همدان | همدان | ۱۳۵۲ | ۱۹٬۳۶۸ | ۱٬۷۳۸٬۲۳۴ |
| ۳۱ | یزد | یزد | ۱۳۵۲ | ۷۳٬۴۷۷ | ۱٬۱۳۸٬۵۳۳ |
منابع
- ↑ <متن قانون تقسیمات کشوری ایران در سایت وزارت کشور> برداشت شده در 1401/11/14
- ↑ <تقسیمات کشوری ایران در وب سایت وزارت کشور>برداشت شده در 1401/11/14