آجیل

آجیل یا خشکبار به مخلوطی از میوه‌ی خشک شده برخی گیاهان گفته می‌شود که بنا بر سلایق افراد به صورت انفرادی یا در ترکیب با سایر اقلام مصرف می‌شود. این ترکیب همچنین مغز و دانه‌ی خشک‌شده‌ی برخی گیاهان‌ است. این دانه‌های کوچک حاوی مواد مغذی زیادی هستند که عملکرد سالم بدن در گرو وجود آن‌هاست.

تصویری از آجیل؛ متشکل از مغزهای گردو، بادام، پسته، فندق و بادام هندی

آجیل جزو گروه غذایی گوشت، حبوبات، مغزها و تخم مرغ طبقه‌بندی می‌شود. انواع مواد این گروه شامل گوشت‌های قرمز، گوشت‌های سفید، تخم مرغ، حبوبات و مغزهایی مانند گردو، بادام، فندق، پسته و انواع تخمه می‌باشد.   

مواد مغذی مهم این گروه عبارت از پروتئین، آهن، روی و بعضی از انواع ویتامین های گروه B است.

بهتر است آجیل‌ها به شکل خام استفاده شوند و در صورت استفاده از نوع بو داده، به شکل کم نمک مصرف گردند. آجیل‌ها غنی از آنتی‌اکسیدان‌های مختلف هستند که به پیشگیری از سرطان‌‎‌ها کمک می‌کنند. ویتامین‌های موجود در آن‌ها تاثیر مثبتی بر عملکرد ارگان‌های بدن دارد.

انواع

آجیل شور

یکی از انواع آجیل که به طور گسترده از آن در میهمانی ها و مراسمی مانند ایام عید و شب یلدا استفاده می‌شود، آجیل شور است. آجیل شور به صورت بو داده و نمکی استفاده شده و دارای ترکیباتی متفاوت است. آجیل شور همچنین دارای ترکیبات ثابتی نیز هست که از خشکبار متفاوتی مانند پسته، مغز بادام، تخمه کدو، تخمه ژاپنی، مغز فندق، نخود و بادام هندی در آن استفاده می‌شود.

آجیل شیرین

یکی دیگر از انواع آجیل که در بازار ها یافت می‌شود، آجیل شیرین است که مزه و طعم کلی این آجیل به صورت شیرین می‌باشد. این نوع آجیل یکی از انواع آجیل های کم مصرف محسوب می‌شود؛ چرا که این آجیل های شیرین به صورت خام مورد استفاده قرار گرفته و عموم افراد تمایل بیشتری به استفاده از آجیل شور دارند و به همین خاطر است که این آجیل با استقبال کمتری از طرف اشخاص رو به رو شده است.

آجیل های شیرین عموما از نظر ترکیبات شامل خشکباری مانند پسته، بادام، مغز بادام هندی، توت خشک، گردو، کشمش و فندق می‌باشند. این نوع ترکیب بر خلاف آجیل شور که به صورت نمکی و بو داده شده استفاده می‌شود، طعمی شیرین داشته و به صورت خام استفاده می‌گردد.

آجیل مخلوط

آجیل مخلوط نیز از دیگر گونه‌های آجیل از نوع پر مصرف و پر طرفدار است. این نوع آجیل که یک انتخاب مناسب برای دورهمی ها و استفاده روزانه است، مخلوطی از دانه‌هایی مثل کنجد، شاهدانه، تخمه آفتابگردان، تخمه کدو و تخمه کتان به همراه میوه های خشک و گاها شکلات علاوه بر خشکبار اصلی آن یعنی مغزهایی مانند پسته، گردو، فندق، چلغوزه، بادام درختی، بادام هندی و بادام زمینی است.

از میوه های موجود در آجیل مخلوط می‌توان به میوه‌های خشک شده‌ای نظیر کشمش، قیسی، انجیر خشک، خرما، آناناس، سیب و توت فرنگی اشاره کرد.

آجیل چهارمغز

یکی دیگر از انواع پر مصرف و متداول آجیل ها، آجیل چهار مغز می‌باشد. این آجیل همان طور که از نامش پیداست تشکیل شده از مغزهاست. مغز های مورد استفاده در این آجیل مغزهای فندق، پسته، بادام هندی و بادام درختی است که هم به صورت خام و هم به صورت بو داده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آجیل بسیار مقوی و سرشار از مواد معدنی و ویتامین ها است و در مراسم بسیاری مانند چهارشنبه سوری، عید نوروز و شب یلدا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آجیل مشکل گشا

آجیل نه تنها جایگاه ویژه‌ای در جشن و مراسم شادی ایرانیان دارد، بلکه وجود آن در مراسم مذهبی نیز به چشم می‌خورد. در این مراسمات مذهبی از گونه‌ای آجیل به نام آجیل مشکل گشا برای ادا کردن نذر استفاده شده تا به رفع مشکلات منجر شود. هر چند که زرتشتیان باستان برای جشن‌های مختلف خود از این آجیل به عنوان هدیه استفاده می‌کردند.

از نظر ترکیب نیز، ترکیبات این نوع آجیل متفاوت است؛ با این حال خشکبار متداول مورد استفاده در این نوع آجیل عبارتند از:

• پسته

• نخودچی

• کشمش

• بادام

• فندق

• توت خشک

• شکلات

• نقل

که نه تنها برای ادا کردن نذر بلکه برای برآورده شدن آرزو‌ها نیز به طور گسترده‌ای از آن استفاده می‌گردد.

خواص

• آجیل حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز و ضروری بدن مانند منیزیم، کلسیم و آهن به همراه پروتئین ها، کربوهیدرات‌ ها، فیبر و کالری است.

• حفظ سلامت و بهبود عملکرد قلب و عروق

• کمک به کاهش کلسترول خون

• کاهش تری‌ گلیسیرید در بدن

• کاهش خطر ابتلا به دیابت و کنترل قند خون

• بهبود و تقویت عملکرد مغز

• تقویت و آرام کردن سیستم عصبی

• کمک به کاهش وزن و تناسب اندام

• بهبود سوخت و ساز بدن

• حفظ سلامت و بهبود وضعیت پوست و مو

• تقویت استخوان ها، مفاصل و عضلات

• تنظیم فشار خون

• جبران کمبود آهن و جلوگیری از ابتلا به کم خونی

• کاهش التهاب و خطر ابتلا به بیماری‌ های کلیوی

سیستم ایمنی بدن

هر قدر سیستم ایمنی بدن قوی تر باشد در مبارزه با عامل های خارجی مانند ویروس ها، باکتری ها، میکروب ها و انواع بیماری ها قوی‌تر عمل نموده و بدن قوی‌تر و سالم تر می‌ماند.

همچنین آجیل‌ منبع قوی و قابل اعتماد از مواد مغذی است و ویتامین‌های موجود در آجیل ها خصوصا پسته، بادام و گردو برای مقابله با عفونت ها، ویروس و باکتری بسیار کارآمد است و عملکرد اندام های مختلف را بهبود می‌بخشد.

این دانه‌های مغذی همچنین سرشار از امگا سه، روی و منیزیم هستند که سبب تقویت سیستم ایمنی بدن و جذب ویتامین‌های متنوعی مانند ویتامین آ، دی، ای و کا می‌شوند.